Κάτι σαν απολογισμός...

«Πριν ξεκινήσουμε, να βλέπουμε τις φωτογραφίες, που έχετε διαλέξει, θα ήθελα να μου πείτε, πως ήταν αυτό το τετράμηνο για εσάς», είπε ο Δάσκαλος Μάνος και μας άφησε μερικά λεπτά να σκεφτούμε. Κάτι σαν μικρός απολογισμός δράσης, σκέψης και δημιουργίας.

Όταν τελείωσε το προηγούμενο τετράμηνο και αρχίσαμε τα τυπώματα για την έκθεση, κάθισα σε μια γωνίτσα και ξεφύλλιζα το ντοσιέ με τα contact. Πάρα πολλά φιλμάκια αλλά όλα έμοιαζαν άδεια. Λες και κάηκαν στην εμφάνιση ή λες και άνοιξε η φωτογραφική και πήραν φως. Στην πραγματικότητα, υπήρχαν προσπάθειες και απόπειρες, αλλά ήταν τόσο αδιάφορες και τόσο ανούσιες, που ήθελα να τα φαντάζομαι άδεια. Καμένα. Με πήρε το παράπονο. Μα τι έχω πάθει; Πήρα το ντοσιεδάκι μου και πήγα στην Αμάντα. «Θέλεις να δεις και να μου πεις, τι έχω πάθει;». Κοίταξε πολύ προσεκτικά και για πάρα πολύ ώρα. Και εγώ έτρωγα τα νύχια μου, κοιτώντας την να παρατηρεί τις φωτογραφίες. Και μετά μου μίλησε με πολύ αγάπη και μου είπε τι είχα πάθει.

«Είσαι πολύ μακριά από το θέμα σου. Στέκεσαι σε πολύ μεγάλη απόσταση και κρύβεσαι για να μην σε δει και τρομάξει και φύγει. Ξέρεις… με αυτό τον τρόπο δεν σέβεσαι τον χώρο του. Απλά, χάνεις το θέμα, κλέβεις την φωτογραφία ενώ σου ανήκει και άρα χάνει την αξία της. Όταν το βλέμμα σου στάθηκε στο θέμα, κάτι σου τράβηξε την προσοχή. Είδες κάτι διαφορετικό και ήθελες να το φωτογραφίσεις. Άρα ήταν κάτι σημαντικό για εσένα. Και εσύ αντί να το πλησιάσεις, απομακρύνθηκες. Δεν το αγάπησες; Δεν θέλησες να το πλησιάσεις; Να το παρατηρήσεις; Να το γνωρίσεις καλύτερα; Να δεις πως φαίνεται από κάθε πλευρά; Να βρεις ποια είναι η καλύτερη στιγμή να το φωτογραφίσεις;»

Σιωπή και σκέψη… Ίσως και παράπονο. Μου είπε και άλλα πολλά. Αν ζητούσα από κάποιον, να κάνει μια στεγνή περίληψη, της συζήτησης, θα έπρεπε εγώ να έχω εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια. Αλλά έφυγα με χαμόγελο, γιατί ήξερα τι είχα πάθει. Φαινόταν τόσο καθαρά, πλέον.

Αποφάσισα να συνεχίσω στο δεύτερο τετράμηνο. Όχι από κεκτημένη ταχύτητα. Ούτε γιατί πίστευα, ότι έχω κάποια ελπίδα, να αλλάξω ως άνθρωπος. Έτσι. Χωρίς γιατί. Διαίσθηση ότι ίσως κάτι αλλάξει γενικά. Και άλλαξε.

Αρχικά ήταν η κουβέντα για τον Roy DeCarava. Ακόμα και αν ο κόσμος σου όλος να είναι μόνο μια μικρή γειτονιά, αν τον αγαπάς, έχεις εικόνες. Ήταν και εκείνη η υπέροχη κουβέντα για τον Bernard Plossu και την ποίηση της περιπλάνησης και για τους «θηλυκούς» και τους «αρσενικούς» φωτογράφους. Ήταν και εκείνες οι ατελείωτες ώρες συζήτησης πάνω σε φωτογραφίες και «φωτογραφιούλες». Ακόμα και εκείνο το ντοκιμαντέρ, για έναν από τους σημαντικότερους φωτογράφους όλων των εποχών, που χάρισε απίστευτα χαμόγελα και γέλια ένα μεγάλο βράδυ στο φιλικό υπόγειο. Μετά ήρθε και η 2η Photoday και χάρηκα τόσο πολύ, που συμμετείχα σε αυτό το μεγάλο παιχνίδι της φωτογραφίας και μάλιστα με πολύ αγαπημένα πρόσωπα.

Στις συναντήσεις, σημείωνα τα πάντα και ειδικά τις εργασίες. Γύριζα σπίτι και καθόμουν όλο το βράδυ και έγραφα ιδέες. Μετά έστελνα μερικά sms και κανόνιζα συνάντηση την επόμενη κιόλας για την ολοκλήρωση των ιδεών. Με την Μελίνα, μέσα στην παγωνιά, στην Πλατεία Αριστοτέλους, μέχρι να εξαφανιστούν όλοι οι περαστικοί. Με την Ευαγγελίτσα, να «σκουπίζει» τα πεζούλια πίσω από το Μέγαρο, μέχρι να πέσει ο ήλιος. Με την Έφη, τον Γιάννη και την Δαφνούλα να με υποδέχονται «παπάκι» στα ξαφνικά στο σπίτι, να ξεφορτώσω τα περιττά και να συνεχίσω. «Ήμουν εκεί μπροστά στο Μακεδονία Παλλάς και μετά ήρθε το κύμα». Με την Πόπη να κάθεται υπομονετικά με το τιραντάκι, μπροστά στον ανεμιστήρα, μέχρι να βρω τη σωστή θέση. Με την Γαλήνη να στεναχωριέται, που αρρώστησε και δεν θα μπορούσε να έρθει.

Και ανακάλυψα ότι μπορώ να πλησιάζω το θέμα μου, όταν το αγαπάω. Δεν φεύγει. Φεύγουν, μόνο όσα, δεν αξίζουν. Και χαιρέτησα μερικά, αυτό το τετράμηνο. Με μεγάλη χαρά. Ότι αγαπάς και σε αγαπάει, μένει. Και όσο πιο πολύ πλησιάσεις, τόσο καλύτερα το βλέπεις και τόσο περισσότερο το αγαπάς.

Δάσκαλε, ήταν ένα πολύ ωραίο τετράμηνο. Μου έλειψε πολύ, να βλέπω το Δάσκαλο Κοσμά, να κοιτάει με γουρλωμένα μάτια φωτογραφίες και να μιλάει για αυτές, σαν να ήταν μοναδικές και ανεπανάληπτες αγάπες. Μου έλειψε πολύ και ο Δάσκαλος Πασχάλης, με το ζεστό χαμόγελο, την ήρεμη δύναμη και τη σιγουριά ότι όλα θα πάνε καλά. Αλλά αυτό το τετράμηνο, θυμήθηκα πόσο πολύ αγαπάω τη φωτογραφία. Ένιωσα, πραγματικά, ότι δεν γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος, αναζητώντας την τελειότητα στις λεπτομέρειες, αλλά ζώντας.

Από κοντά.